با افزایش آگاهی و همچنین تقاضا برای درمان های زیبایی، مردم به دنبال جایگزین مناسب برای درمان های ارتودنسی ثابت و براکت های ارتودنسی هستند. الاینرها یا همان ارتودنسی نامرئی نسل جدیدی از درمان های ارتودنسی راحت و زیبا هستند که دهه اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده اند و جایگزین بسیاری از سیستم های ارتودنسی ثابت شده اند.
ارتودنسی نامرئی یا همان الاینرها یک تجربه درمانی زیبا و راحت ارائه می دهد که بیمار در طی آن می تواند بهداشت دهان و دندان مناسب تری داشته باشد. این الاینرها درد کمتری دارند و نیاز به مراجعه کمتری به متخصص ارتودنسی دارد. با این حال الاینرها هزینه بالاتری دارند، نتایج آنها به میزان همکاری بیمار وابسته است و نمی تواند بعضی از مال اکلوژن های خاص را درمان کند.
عناوین این نوشته:
Toggleافزایش تعداد بیماران ارتودنسی بزرگسال باعث افزایش تقاضا برای جایگزین های زیبا و راحت برای براکت های ارتودنسی شده است. با افزلیش سریع فناوری در مواد و تکنیک های ساخت، امروزه الاینرهای ارتودنسی می تواند این تقاضا برای ارتودنسی نامرئی را براورده کند.
تا قبل از این از الاینرهای ارتودنسی تنها برای جا به جایی خیلی محدود دندان ها و در مراحل انتهایی درمان های ارتودنسی استفاده می شد. امروزه با تحقیقات و پیشرفت هایی که در تکنیک های ساخت، مواد و نرم افزارهای دندان پزشکی داشته ایم، از الاینرهای ارتودنسی در درمان مشکلات پیچیده تر ارتودنسی با نام ارتودنسی نامرئی استفاده می شود.
در روش های سنتی ارتودنسی، با استفاده از براکت های فلزی که به دندان می چسبند و با کمک یک سیم که از داخل آن ها رد می شود، دندان ها را حرکت می دهیم تا در موقعیت مناسب خود قرار بگیرند. اما الاینرها قالب های شفاف و بی رنگی هستند که به طور اختصاصی در لابراتوار پروتزهای دندانی برای شما ساخته می شود. الاینرها بر روی دندان ها قرار می گیرند و با نیرو کم ولی مداوم باعث جا به جایی دندان ها می شوند.
تری های الاینر بسته به شدت نامرتبی دندان ها (مال اکلوژن) به صورت سفارشی برای هر بیمار ساخته می شود.
برند های مختلفی از الاینرها مانندInvisalign ، Clear Correct، Inman Aligner، و Smart Moves موجود است.
الاینرهای شفاف، می توانند مشکلات ارتودنسی مختلفی را درمان کنند، از جمله:
دندان های نامرتب: زمانی که فضای کافی وجود ندارد و دندان ها بر روی هم قرار می گیرند
اوربایت: زمانی که دندان های جلویی فک بالا، به طور کامل دندان های جلویی فک پایین را می پوشاند.
آندربایت: زمانی که دندان های جلویی فک پایین به طور کامل دندان های جلویی فک بالا را می پوشاند.
دیاستم: زمانی که شکاف های کوچک یا بزرگ بین دندان ها وجود دارد.
اپن بایت: زمانی که دندان های جلویی فک های بالا و پایین به سمت بیرون متمایل شده و هنگامی که دهان بسته است لمس نمی شوند. این یک نوع غیر شایع از مال اکلوژن است.
دندان های شیری نامرتب: می توان از الاینرهای شفاف در طول درمان ارتودنسی فاز اول استفاده کرد تا فضا برای دندان های شیری موجود و همچنین رشد دندان های دائمی ایجاد شود. کودکان بین ۶ تا ۱۰ سال کاندیدای این درمان هستند.
با توجه به روش های تولید، الاینرها را می توان به طور کلی به دو دسته تقسیم کرد.
ساختن الاینرها به روش دستی کار سخت و پر زحمتی است. در روش دستی ابتدا از دندان های شما یک قالب گرفته می شود و با استفاده از آن یک مدل گچی ساخته می شود. پس از آن دندان ها از روی مدل گچی اره شده و جدا می شوند. سپس این دندان ها را در موقعیت مورد نظر قرار می دهند و با استفاده از موم در جای خود محکم می کنند و با استفاده از دستگاه های وکیوم و یا دستگاه های قالب گیری تحت فشار، الاینر بر روی مدل گچی جدید ساخته می شود. الاینرهای با استفاده از ورقه هایی از جنس پلی وینیل سالوکسان ساخته می شود.
ساختن الاینرها به روش دستی مقرون به صرفه است. همچنین روند پیگیری درمان را تسهیل می کند و به متخصص ارتودنسی اجازه می دهد تا تغییرات درمانی لازم را در مراحل اولیه انجام دهد.
Invisalign® که شناخته شده ترین سیستم الاینرها است، به نامی عمومی برای سایر سیستم های با کیفیت بالا با استفاده از فناوری CAD-CAM تبدیل شده است. Invisalign® در ابتدا تنها برای درمان مشکلات خفیف ارتودنسی معرفی شدند با اینحال امروزه و با پیشرفت علم Invisalign® قادر هستند مشکلات پیچیده تری را درمان کنند. الاینرها در سیستم Invisalign® با استفاده از فناوری CAD-CAM طراحی و تولید می شوند. در این روش تمامی تغییراتی را که قبلا به صورتی دستی بر روی مدل گچی دندان ها انجام می شد، با استفاده از یک نرم افزار مخصوص بر روی سیستم های کامپیوتری انجام می شود و دندان ها را با استفاده از این نرم افزارها به موقعیت مورد نظر منتقل می کنند. در ادامه مدل جدید دندان ها پرینت شده و بر روی آن الاینر ساخته می شود.
ساختن الاینرها با استفاده از سیستم های CAD – CAM به ما این امکان را می دهد که طراحی ظریف تر و دقیق تری داشته باشیم و بتوانیم انواع اتصالات و رمپ ها را بر روی الاینر طراحی کنیم و در نتیجه بتوانیم مشکلات پیشرفته تر ارتودنسی را هم درمان کنیم.
برای ساختن الاینرها همانند سایر روش های ارتودنسی در مرحله اول نیاز به تهیه عکس های رادیوگرافی، قالب های تشخیصی و یا اسکن داخل دهانی دیجیتال داریم. در مرحله بعد بر اساس اطلاعات به دست آماده نوع مال اکلوژن تشخیص داده می شود و طرح درمان مناسب با آن برنامه ریزی می شود.
الاینرها از مواد ترموپلاستیک ساخته می شوند، این الاینرها به دندان ها فشار می آورند تا دندان ها را به سمت موقعیت جدیدی که برای آن برنامه ریزی شده اند، جا به جا کنند.
گاهی نیاز است که برای درمان مشکلات پیشرفته تر ارتودنسی، تغیراتی در طراحی الاینر داده شود و به آن انواع مختلفی از اتصالات و یا رمپ ها را اضافه کنیم.
الاینرها ضخامت های مختلفی دارند. استفاده از الاینرهایی که به تدریج ضخامت آنها افزایش پیدا می کند کنترل بیشتری بر حرکت دندان ها دارد و درد ناشی از ارتودنسی را کاهش می دهد. معمولا برای شما یک مجموعه از الاینر، با ضخامت های مخلتف ساخته می شود و از شما خواسته می شود هر کدام از آنها را به مدت ۲۲ ساعت در روز، برای ۱۰ تا ۱۵ روز استفاده کنید. هر کدام از این الاینرها تغییرات و حرکت کوچکی به دندان های شما می دهند و دندان ها را برای قرار گرفتن الاینر بعدی آماده می کند.
در مراجعه بعدی به دندانپزشک مچدد از دهان شما قالب و یا اسکن تهیه می شود و به همان روش قبلی الاینرهای جدید ساخته می شود. این کار به دندانپزشک شما اجازه می دهد تا برنامه درمانی را در طول دوره درمان اصلاح کند.
اگرچه تعداد و پیچیدگی موارد درمان شده با الاینرهای شفاف همچنان در حال افزایش است، اما درمان تمام مال اکلوژن و مشکلات ارتودنسی با این سیستم غیرممکن است. الاینرهای شفاف در بهم ریختگی دندانی یا فاصله بین دندان های خفیف تا متوسط، جا به جایی یک یا دو دندان، موارد چرخش رو به داخل دندان جلویی فک پایین و بالا و همچنین کج شدن دندان های عقبی مناسب هستند. حرکاتی مانند اکستروژن، تصحیح چرخش های شدید، قائم شدن دندان های مولر، و بسته شدن فضا دندان های کشیده شده چالش برانگیزتر است. با این حال، اکستروژن دندان های جلویی، جا به جایی دندان های خلفی و بسته شدن فضا دندان های کشیده شده در سیستم Invisalign® و با استفاده از اتصالات خاصی امکان پذیر است.
در نهایت می توان گفت تفاوتهای بین الاینرها و سیستم ارتودنسی ثابت بسیار زیاد است و این تفاوت ها انتخاب یک روش خاص برای درمان مشکلات ارتودنس را به تصمیمی حیاتی تبدیل میکند. در مجموع انتخاب درمان مناسب به شدت مال اکلوژن، توانایی پزشک در تأثیرگذاری بر نتیجه نهایی، سرعت و سودمندی درمان بالینی، هزینه و زیبایی مورد نظر شما بستگی دارد.