نایت گارد ( night guard ، محافظ شبانه و یا mouthguard) یک وسیله متحرک است که بر روی سطح جونده ی دندان ها قرار می گیرد و آن را پوشش می دهد. از این دستگاه عمدتا برای درمان دندان قروچه و فشار دادن دندان ها به هم، آسیب در هنگام ورزش، کاهش خر و پف و رفع آپنه انسدادی در زمان خواب استفاده می شود.
عناوین این نوشته:
Toggleهمه محافظ های دهان یکسان نیستند. بسته به نیاز سه نوع اصلی از محافظ های دهان وجود دارد.
Stock night guard ( نایت گارد پیش ساخته) این محافظ ها به صورت پیش ساخته در بسیاری از داروخانه ها ، فروشگاه های تجهیزات ورزشی و پزشکی موجود هستند. این محافظ ها معمولاً در اندازه های کوچک ، متوسط و بزرگ وجود دارند و روی دندان ها قرار می گیرند. با وجود اینکه این محافظ ها در دسترس و ارزان هستند به دلیل محدودیت در اندازه، به خصوص در هنگام صحبت کردن، می توانند ناراحت کننده باشند و تناسب خوبی با دندان ها نداشته باشند.
Boil-and-bite night guard : ( نایت گارد بجوشان و داخل دهان گاز بگیر) مشابه stock night guard در اکثر داروخانه ها موجود هستند، با این تفاوت که تنها یک سایز دارند و قابل تنظیم شدن با اندازه دندان ها هستند. برای این کار، باید این محافظ را در آب جوشاند تا نرم شود، سپس آن را بر روی دندان ها قرار داد و گاز گرفت تا به شکل دندان ها در بیاید. از این نوع از محافظ های دهان می توان در ورزش هایی مثل فوتبال، بسکتبال، هاکی، بوکس و … که احتمال آسیب دیدن دندان ها وجود دارد استفاده کرد.
Custom-made night guard: ( نایت گارد اختصاصی) برای ساخت این محافظ های سفارشی، دندانپزشک از دهان قالب تهیه می کند و با استفاده از آن محافظ را متناسب با دهان و دندان های شما می سازد. این محافظ ها بیشترین تناسب را با دهان دارند، راحت تر هستند و ناخواسته از دهان در نمی آیند. اگرچه این محافظ ها گرانتر از محافظ های بدون نسخه پزشک هستند ، اما بسیاری از برنامه های بیمه دندانپزشکی بخشی یا کل هزینه ها را پوشش می دهند. از این محافظ بهتر است برای دندان قروچه، آپنه خواب، خر و پف و ساییدن دندان ها بر روی هم استفاده کرد.
نایت گارد نرم از یک ماده نرم ساخته شده است که انعطاف پذیرتر از دو گزینه دیگر است. نایت گارد نرم راحت تر است و احساس حجیم بودن ندارد. از طرف دیگر گفته می شود این نوع نایت گارد طول عمر کوتاه تری دارد. این نوع محافظ شبانه معمولاً برای افرادی که دندان قروچه خفیف استفاده می شود. نایت گارد نرم برای افرادی که ونیر کامپوزیتی یا لمینیت سرامیکی دارند توصیه می شود تا از آسیب رساندن به آنها جلوگیری کند.
نایت گارد سخت از اکریلیک سخت ساخته شده است – نه انعطاف پذیر است و نه در دهان شما احساس انعطاف می کند. این نایت گاردها دوام و طول عمر بیشتری دارند. از طرف دیگر گران و حجیم هستند. این نوع محافظ شبانه معمولاً در افرادی که دندان قروچه شدیدتری دارند استفاده می شود. در مواقعی که یک دندان از دست رفته باشد، نایت گارد سخت کمک می کند تا فضای دندان از دست رفته حفظ شود و از بهم ریختگی دندان ها در آینده جلوگیری می کند. با نظر دندانپزشک، از این محافظ ها می توان به عنوان ریتینر ( Retainer ) بعد از درمان ارتودنسی هم استفاده کرد.
dual laminate guard یا نایت گارد دو لایه گزینه سوم است که شاید در مورد آن چیزی نشنیده باشید. این نایت گاردها از یک لایه داخلی نرم و یک لایه بیرونی سخت ساخته شده است.
هدف از نایت گارد، توزیع مناسب نیرو بین دندان ها است. معمولا نایت گارد برای فکی ساخته می شود که علایم پاتولوژیک بیشتری دارد، مثلا دندان هایی که به علت از دست رفتن بافت های نگدارنده شان لقی بیشتری دارند.
به طور کلی از نایت گارد در موارد زیر استفاده می شود
دندان قروچه را می توان به عنوان یک فعالیت پارافانکشنال روزانه یا شبانه تعریف کرد که شامل فشردن ناخودآگاه ، ساییدن یا جمع شدن دندان ها است. در واقع زمانی که فرد در حال بلع و یا جویدن نیست، دندان ها را بر روی هم فشار می دهد
دندان قروچه جز اختلالات مربوط به خواب دسته بندی می شود و سومین اختلال شایع خواب پس صحبت کردن در خواب و خر و پف است.
بر طبق مطالعات ۸۵ تا ۹۰ درصد مردم، در دوره هایی از زندگی خود، تا حدی دندان های خود را بر هم فشار می دهند. اگر چه تنها ۵درصد هستند که به دندان قروچه، یه عنوان یک بیماری مبتلا هستند.
دندان قروچه می تواند به دلایل زیادی ایجاد شود که بعضی از آنها هنوز ناشناخته اشت اما به طور کلی می توان گفت یک سبک زندگی استرس زا می تواند دلیل عمده آن باشد.
باید بدانید که فشار دادن و ساییدن دندان ها بر روی هم عادت مخرب تری نسبت به دندان قروچه است
دندان قروچه را براساس چند معیار می توان طبقه بندی کرد:
دندان قروچه در زمان بیداری
دندان قروچه در زمان خواب
ترکیبی از هر دو حالت
دندان قروچه اولیه یا ایدیوپاتیک که علت مشخصی برای آن شناخته نشده است.
دندان قروچه ثانویه نسبت به بیماری ( کما، یرقان، فلج مغزی)، محصولات دارویی (به عنوان مثال داروهای ضد روان پریشی ، داروهای قلب و عروق) و یا مواد مخدر(به عنوان مثال آمفتامین ، کوکائین ، اکستازی)
از دلایل دیگر دندان قروچه میتوان به تداخل اکلوزالی و تماس نامناسب بین دندان ها اشاره کرد.
از دلایل کمتر شایع دندان قروچه می توان به بیماری پارکینسون، سندرم رت ، سندرم داون و یا ضربه به فک و دندان ها اشاره کرد
دندان قروچه معمولاً با اثرات این فرآیند (معمولاً فرسودگی دندان و درد) ، به جای خود فرآیند ، تشخیص داده می شود. نیروهای بزرگی که در طی دندان قروچه ایجاد می شوند می توانند اثرات مخربی بر روی اجزای سیستم جونده ، به طور عمده دندانها ، بافت پریودنتال و مفصل فک پایین با جمجمه (TMJ) داشته باشند .
قطعاً دندان قروچه می تواند باعث سایش دندان ، شکستگی و درد پریودنتال و عضله شود و دلیل اصلی آن تحرک دندان است.
تشخیص زودهنگام دندان قروچه به دلیل آسیب احتمالی که ممکن است ایجاد شود و تأثیر مخرب بر کیفیت زندگی ، سودمند است..
تشخیص دندان قروچه معمولاً از نظر بالینی انجام می شود و عمدتاً براساس سابقه فرد (به عنوان مثال گزارش های مربوط به صدای ساییدن دندان ها) و وجود علائم و نشانه های معمول است.
نشانه های معمول دندان قروچه شامل درد در مفصل فک و گیجگاه، درد در عضلات جونده و عضلات صورت، سر درد( به خصوص درد صبحگاهی در ناحیه گیجگاه) دندان های بسیار حساس، لق شدن دندان ها، کیفیت پایین خواب، سایش غیر طبیعی دندان ها، گازگرفتگی و زخم لپ و زبان، تحلیل لثه، افزایش حجم عضلات جونده، کاهش میزان بزاق، شکستگی دندان ها و پرکردگی آنها است
در حال حاضر ، هیچ درمان موثری برای از بین بردن دندان قروچه به طور دائمی وجود ندارد. بنابراین ، رویکرد درمانی به سمت تلاش برای جلوگیری از آسیب و درمان اثرات آسیب شناختی دندان قروچه بر روی ساختارهای سیستم جونده است.
برای درمان دندان قروچه در مرحله اول باید علت ایجادکننده آن را تشخیص داد و برطرف کرد. ترک سیگار، الکل و کافئین می تواند به کاهش دندان قروچه کمک کند.
دندان قروچه روزانه را می توان با آموزش کنترل عادت ها ، جدا نگه داشتن دندان ها از هم و یا نیمه باز نگه داشتن دهان درمان کرد. استفاده از یک تکه کوچک آدامس در بین دندان ها می تواند کمک کننده باشد.
برای دندان قروچه شبانه، صاف خوابیدن به پشت و بدون بالشت و یادآوری مداوم این جمله که “من در هنگام خواب دندان هایم را روی هم نمی سایم” می تواند کمک کننده باشد.
برای کنترل استرس می توان از درمان دارویی به صورت آرام بخش (به عنوان مثال دوز ۲۵ میلی گرم هیدروکسی زین یک ساعت قبل از خواب)، مراقبت روانشناختی ( شامل مشاوره ، خود درمانی ، هیپنوتیزم یاروان درمانی)، تکنیک های آرام سازی ، مدیریت استرس ، اصلاح رفتار و تغییر عادت استفاده کرد.
یا همان بوتاکس به عنوان درمانی برای دندان قروچه پیشنهاد شده است. سم بوتولینوم با مهار آزاد شدن استیل کولین در اتصالات عصبی عضلانی باعث فلج عضلات می شود. تزریق بوتاکس در دندان قروچه بر اساس این نظریه استفاده می شود که محلول رقیق سم، عضلات را تا حدی فلج کرده و توانایی آنها را برای فشردن کاهش می دهد . در حالی که هدف آن حفظ عملکرد عضلانی کافی برای امکان فعالیت های طبیعی مانند گفتگو و غذا خوردن است
سطح جونده دندان ها را می پوشاند و می تواند کشیدگی عضلات را کاهش دهد. این مورد هم از نظر بالینی و هم با استفاده از الکتروکاردیوگرافی قابل تشخیص است. در نهایت با این خاصیت، نایت گارد می تواند باعث راحتی و آسایش شما شود. نایت گارد از دندان ها در برابر اثرات دندان قروچه و از لثه و ساختارهای اطراف دندان در برابر نیرو اضافی وارد شده، محافظت می کند.
آپنه خواب یک اختلال خواب بالقوه جدی است که باعث می شود فرد موقع خواب تنفس خود را به طور موقت قطع کند. این اتفاق می تواند از دریافت اکسیژن کافی در مغز جلوگیری کرده و باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی شود. همچنین می تواند باعث خروپف بیش از حد شود .فقط چند دستگاه برای درمان آپنه خواب وجود دارد. هدف از تمامی این دستگاه ها قرار دادن زبان و فک پایین در موقعیتی جلوتر است تا از انسداد حلق جلوگیری کند.
برخی از افراد مبتلا به آپنه خواب از دستگاه CPAP استفاده می کنند که در حین خواب مجاری تنفسی شما را باز نگه می دارد. با این حال ، اگر فقط به آپنه خواب خفیف مبتلا هستید ، نایت گارد سفارشی می تواند اثر مشابهی ایجاد کند
نایت گارد همچنین می تواند به کاهش خروپف کمک کنند. خر و پف به دلیل ارتعاشات بافت نرم در مجرای هوایی فوقانی اتفاق می افتد. محافظ دهانی در این زمینه عملکردی مشابه آپنه خواب دارد و با کشیدن فک پایین به سمت جلو، کمک می کنند تا راه هوایی باز بماند.
در بسیاری از موارد یک نایت گارد نرم برای کسانی که لمینیت های سرامیکی و ونیرهای کامپوزیتی دارند، توصیه می شود. به خصوص اگر سابقه دندان قروچه و یا ساییدن دندان ها بر روی هم نداشته باشد، این کار یک اقذام پیشگیرانه بسیار خوب است. اگر سابقه دندان قروچه شدید داشته باشید، نایت گارد سخت، با وجود هزینه بیشتر انتخاب مناسب تری است.
زمانی که دندانی را به هر دلیلی از دست می دهید، با گذشت زمان، نظم دندان های باقی مانده بهم می خورد. این دندان ها کج یا دچار چرخش می شوند و فضای خالی دندان از دست رفته را پر می کنند. این اتفاق سبب می شود تا درمان های بعدی برای جایگزینی آن دندان از دست رفته، پیچیده شود. هنگامی که یک دندان را از دست می دهید، یک نایت گارد سخت می تواند این فضا را حفظ کند تا در آینده، فضای کافی برای قرار دادن روکش، پل دندانی و یا ایمپلنت وجود داشته باشد.
با نظر دندانپزشک، می توان از نایت گارد سخت به عنوان ریتینر ارتودنسی استفاده کرد.
پس از تنظیم تماس دندان ها و یا پروتز، از دندان ها یک قالب دقیق تهیه می شود و با استفاده از آن مدل گچی دندان ها ساخته می شود. با استفاده از موم و بر روی مدل گچی سطح جونده نایت گارد، دقیقا مطابق با دندان ها ساخته می شود. اما بخش های کناری آن صاف هستند تا اجازه حرکت آزاد فک را بدهند. سپس مانند مراحل لابراتواری دندان مصنوعی متحرک، نایت گارد با استفاده از رزین آکریلی ساخته می شود. نایت گارد باید تا حد ممکن نازک ساخته شود تا عوارض و مشکلاتی برای بیمار ایجاد نکند.
روش دیگر برای ساخت نایت گارد، روش وکیوم است. در این روش از ورقه های اتیلن ونیل با ضخامت ۳.۸ میلی متر استفاده می شود. این ورقه ها بر روی مدل گچی قرار می گیرند و با کمک دستگاه مخصوص بر روی آن فشرده می شوند تا شکل مناسب پیدا کنند.
پس از ساخته شدن نایت گارد، تماس دندان ها با هم، مجددا بررسی می شود و اشکالات احتمالی آن را برطرف می کنند.
در جلسه مربوط به تحویل نایت گارد به بیمار نحوه قرار دادن آن را آموزش می دهند. معمولا از بیمار خواسته می شود که نایت گارد را برای چند ساعت در روز و تمام شب استفاده کند.
در زمانی که از نایت گارد استفاده نمی شود، باید آن را در یک ظرف آب نگه داشت تا از تغییرات ابعادی آن جلوگیری کرد.
شکل گیری یک عادت جدید به زمان نیاز دارد و همین امر را می توان برای نایت گارد نیز بیان کرد. در ابتدا می توانند کمی ناخوشایند باشند. به عنوان مثال ، ممکن است احساس ضخیم و حجیم بودن در دهان داشته باشید.
بیمار ممکن است در چند روزاول از افزایش ترشح بزاق شکایت کند اما بعد از یک یا دو هفته ، میزان ترشح بزاق به حالت عادی برمی گردد
برخی از بیماران همچنین با استفاده از نایت گارد عوارض جانبی جزیی را تجربه می که برای هر بیمار اتفاق نمی افتد ، اما ممکن است ناخوشایند باشد. یک عارضه جانبی ناشی از استفاده از نایت گارد خشکی دهان است
بعضی از بیماران ممکن است به دستگاه وابسته شوند. بنابراین توصیه می شود که دستگاه با وقفه پوشیده شود. برای بعضی از بیماران، استفاده از دستگاه چند ساعت در روز ،به خصوص وقتی که در حالت تنش یا استرس قرار دارند ، سودمندتر خواهد بود. ممکن است به عنوان مثال استفاده از آن در هنگام رانندگی در ترافیک سنگین مطلوب باشد.
خطرات دیگر ناشی از استفاده طولانی مدت از نایت گارد افزایش وقوع ضایعات پوسیدگی و التهاب لثه است. برنامه کامل کنترل پلاک و معاینه منظم به کم کردن این مشکلات کمک می کند
مهم است که محافظ دهان خود را از آسیب محافظت کنید و آن را تمیز نگه دارید . برای استفاده بیشتر از محافظ دهان خود ، این مراحل را دنبال کنید:
قبل از قرار دادن نایت گارد ، دندان های خود را مسواک و نخ دندان بکشید.
نایت گارد خود را قبل از قرار دادن و بعد از بیرون آوردن ، با آب خنک یا دهان شویه بشویید.
از استفاده از آب گرم که می تواند شکل آن را پیچ و تاب دهد ، خودداری کنید.
نایت گارد خود را به هر قرار ملاقات با دندانپزشک ببرید. تا تناسب آن بررسی شود.
به خاطر داشته باشید که نایت گارد برای همیشه دوام ندارد. لازم است نایت گارد خود را به محض مشاهده هرگونه سوراخ یا علائم ساییدگی ، یا هر دو یا سه سال یک بار عوض کنید.